Przewagą zlecenia projektu logo profesjonaliście, obok posiadania przez niego większego doświadczenia i warsztatu technicznego, jest trzeźwe i bardziej racjonalne podejście do tematu. Osoba z zewnątrz ma świeże spojrzenie na projekt i firmę. Taka rzeczowa postawa jest bardziej korzystna od zbyt emocjonalnego podejścia do znaku, zrozumiałego dla właściciela firmy lub osoby bardzo zaangażowanej w jej działalność. Logo nie powstaje ani dla projektanta, ani dla właściciela przedsiębiorstwa (którego często się z nim utożsamia), ale ma przemawiać głównie do odbiorców marki, ich zwyczajów i preferencji.
Jeśli jednak chcesz podjąć próbę samodzielnego zaprojektowania znaku – osobistego lub firmowego – poniżej prezentuję krótki przewodnik, który krok po kroku przeprowadzi Cię przez główne zasady projektowania logo.
Na początku zaznaczę, że nie będę tutaj tłumaczyć różnic pomiędzy logo, logotypem i sygnetem ani rozpisywać się na temat najczęściej spotykanych rodzajów logo. Dla osób chcących zgłębić wiedzę w tej kwestii w niedalekiej przyszłości przygotuję bonus z wyjaśnieniem podstawowej terminologii w tym temacie.
Logo jest jednym z ważniejszych nośników informacji o firmie. Stanowi metaforyczny i abstrakcyjny zapis wartości, z którymi się ona utożsamia. Dobrze zaprojektowane jest skutecznym narzędziem biznesowym i wyróżnikiem na tle konkurencji.
Proces projektowania znaku firmowego jest dosyć wymagający i skomplikowany, chociaż prosty efekt końcowy może sugerować coś zupełnie przeciwnego. Stanowi mieszaninę warsztatu artystycznego, doświadczenia, umiejętności technicznych, znajomości takich dziedzin, jak marketing, psychologia czy nawet prawo.
Etap I: Research
Przed przystąpieniem do właściwego etapu projektowania zawsze należy przeprowadzić research. Zastanowienie się nad odpowiedziami na poniższe pytania pozwala na uchwycenie sedna tematu, wybór odpowiedniej stylistyki i symboliki, a także uniknięcie błędów, które w przyszłości mogą być dosyć kosztowne (pod względem finansowym, ale również reputacji, straty lub braku klientów, konieczności wymiany materiałów firmowych itp.)
1. Nazwa firmy. Zastanów się, w jaki sposób będzie funkcjonować: w pełnej wersji czy jako akronim? Czy chcesz, aby towarzyszył jej claim? Jeśli tak, a nie masz jeszcze opracowanego żadnego sloganu, to warto to zrobić właśnie na tym etapie.
2. Jaka jest historia firmy? W jakich okolicznościach powstała? Jak przebiegał jej rozwój? Z czego jesteś szczególnie dumny? Czy miała wpływ na wartości, którymi teraz się kierujesz w biznesie i jakie to są wartości?
3. Na jakim obszarze prowadzisz działalność – lokalnie czy globalnie, czy międzynarodową działalność masz dopiero w planach? Z jakich rejonów pozyskujesz swoich klientów, w jakich językach się z nimi komunikujesz? Te informacje są niezwykle istotne. W niektórych regionach i kulturach określone kolory i symbole mają zupełnie inne znaczenie niż w naszej szerokości geograficznej. Czerwień, kojarzona przez nas z walką i odwagą, w krajach zdominowanych przez buddyzm wykorzystywana jest do zapisu nazwiska zmarłej osoby. W tej sytuacji posługiwanie się na takim rynku personalnymi wizytówkami w kolorze czerwonym może odnieść inny od zamierzonego rezultat.
4. Jakie cele krótko- i długoterminowe stawiasz przed sobą do zrealizowania?
5. Kim są Twoi klienci (obecni i pożądani w przyszłości)? Na czym najbardziej im zależy: na jakości? Cenie? Szybkich terminach realizacji? Profesjonalnej obsłudze? Jaka jest Twoja grupa docelowa? Czego innego szukają przyszłe mamy, zamożna grupa osób skoncentrowanych na produktach premium, osoby ceniące ekologię lub niską cenę i produkty z półki “dla każdego”. Logo powinno być dopasowane do określonej grupy docelowej, aby przyciągać jej uwagę.
6. Jaka jest Twoja oferta? Co oferujesz teraz, a co planujesz w przyszłości?
7. Ty i konkurencja. Co Cię od niej odróżnia i czyni wyjątkowym? Jakie są Twoje mocne strony? Jakie schematy są powielane przez rywalizujące firmy? Znajomość wykorzystywanego przez nie kodu wizualnego i zabiegów stylistycznych pozwala ustrzec się od porównywania i mylenia ze sobą firm przez klientów. Umożliwia również dobór właściwej strategii rozwoju i wyznaczenie sobie poziomu “o stopień wyżej” niż czyni to rywal. Na tym etapie można również zadecydować, czy chcesz wizualnie wpisywać się w obowiązujący w danej branży trend, czy wręcz przeciwnie – odróżniać się i stanowić kontrast.
8. Jakimi określeniami opiszesz swoją firmę? Jakie skojarzenia najlepiej odzwierciedlają charakter twojej działalności?
9. Jakie znaki i stylistyka Ci się podoba? Czy istnieją jakieś marki lub przykłady logo, które przypadły Ci do gustu i mogą stanowić inspirację? Co się Tobie nie podoba i jakich zabiegów wizualnych chcesz uniknąć (np. gradientów, krzykliwych kolorów lub jakiejś konkretnej barwy)? Chodzi o ogólne rozwiązania, które z powodu osobistych preferencji z góry mogą zadecydować o wyborze lub rezygnacji z danego projektu.
10. W jaki sposób będziesz wykorzystywać logo? Co prawda znak powinien być zaprojektowany w ten sposób, żeby dobrze prezentował się zarówno w druku, jak i w wersji cyfrowej, na minimalnych powierzchniach i powiększony do maksymalnych rozmiarów. Jeśli jednak prowadzisz jedynie działalność internetową, to możesz skoncentrować się na barwach dobrze wyglądających na ekranie, których druk nie zdoła wiernie oddać. Podobnie jeśli logo ma być wykorzystywane głównie w druku, będziesz mógł wybrać barwy z palety CMYK i Pantone, a także być świadomym tego, że np. w przypadku wyboru złoceń pożądany efekt otrzymasz poprzez uszlachetnienia druku, co wiąże się z dodatkowymi kosztami.
Etap 2: Moodboard
Po przeprowadzonych w ten sposób wstępnych badaniach pora na przygotowanie tzw. moodboardu stylu, czyli zestawienia inspiracji.
11. Opracuj tablicę inspiracji z zestawieniem wstępnych pomysłów stanowiących kolaż obrazów, typografii, kolorystyki i innych elementów wizualnych wskazujących kierunek, który chcesz obrać. Jeśli uznałeś, że logo ma być np. nowoczesne i innowacyjne, to pokaż te cechy na konkretnych przykładach. Jeśli jesteś zadowolony z efektu i wiesz już, jakimi atrybutami i elementami wizualnymi logo powinno się odznaczać, możesz przystąpić do właściwego etapu projektowego.
Etap 3: Projektowanie
Stwórz na papierze wstępne szkice, pamiętając o takich aspektach, jak:
12. Jeden element główny. Dobre logo powinno zawierać jeden element wiodący, a nie wiele detali rozpraszających uwagę. Przykładowo, jeśli postanowiłeś wykorzystać motyw kwiatu, możesz przedstawić pojedyńczy kwiat lub nawet jego płatek zamiast bukietu kwiatów w wazonie z przelatującą nad nimi pszczołą i świecącym w tle słońcem.
13. Prostota. O sile logo (symbolu, skrótu myślowego) świadczy jego czytelność i łatwość do zapamiętania. Uproszczeń dokonuj przez cały proces projektowania aż do momentu, kiedy uznasz, że ze znaku nie można już nic odjąć bez zaburzenia jego przesłania i utraty charakteru. Logo nie powinno przypominać ilustracji lub rozbudowanej grafiki.
14. Uniwersalizm. Pamiętaj o tym, że nawet jeśli obecnie planujesz wykorzystywać znak jedynie w internecie, za jakiś czas być może zapragniesz je np. wygrawerować. Pomimo tego, co zawierał w sobie punkt 10, warto przygotować taki znak, aby mógł funkcjonować na różnych nośnikach.
15. Ponadczasowość. Skup się na przekazie marki, a nie na obecnej modzie. Dzięki temu możesz uzyskać znak funkcjonujący przez wiele lat. Logo sieci telefonicznej przedstawiające słuchawkę telefonu stacjonarnego od wielu lat jest już nieaktualne i dziś może świadczyć tylko o zacofaniu technicznym, ale znak koncentrujący się na symbolice rozmowy, relacji i łączenia ze sobą ludzi jest cały czas uniwersalne.
16. Dwuznaczność a nie dosłowność. Szukaj pomysłów bardziej abstrakcyjnych i dwuznacznych, zmyślnych powiązań różnych pojęć i symboli. O mocy logo decyduje wywoływanie określonych emocji i skojarzeń. Znak salonu fryzjerskiego nie musi przedstawiać nożyc i grzebienia, a klubu dla dzieci roześmianych twarzy maluchów. Jedno z ciekawszych logo firmy kurierskiej FedEx nie bazuje na wizerunku paczki ani kuriera, ale na błyskotliwym wpisaniu negatywowej strzałki w nazwę marki.
17. Unikaj oczywistych skojarzeń, które są najczęściej oklepane i bardzo powierzchowne. Pierwsze pomysły są często typowe, jak np. książka w logo księgarni lub ucieszony pies w znaku firmowym centrum weterynaryjnego.
18. Dopilnuj, aby wszystkie elementy logo pasowały do siebie (symbol i część typograficzna, jeśli z obu z nich korzystasz).
19. Zadbaj o kompozycję i proporcje. Możesz korzystać ze znanych zasad układu, np. golden ratio, wspomagaj się siatką.
20. Skalowalność. Pamiętaj o tym, że projekt powinien dobrze wyglądać i zachować czytelność zarówno w niewielkich rozmiarach (grawer, logo w stopce mailowej), jak i na wielkich powierzchniach.
21. Szukaj pomysłu z możliwością wykorzystania go w innych elementach systemu identyfikacji wizualnej. Pomyśl nad możliwością wykorzystania jego detali w całym systemie komunikacji wizerunkowej (pattern, kolorystyka, charakterystyczny element).
22. Dobierz i opisz zastosowaną kolorystykę. Po ukończeniu projektu znaku w wersji czarno-białej, jeśli jesteś zadowolony z końcowej formy, dopasuj odpowiednie kolory. Najlepiej przygotuj logo w wersjach achromatycznej, monochromatycznej, negatywowej i barwnej, dzięki czemu będzie mogło być wykorzystane na każdym nośniku i powielane za pomocą różnych metod. Przygotuj opisy barw dedykowane ekranom (RGB) oraz do druku (CMYK oraz Pantone).
23. Opracuj Księgę znaku. Zadbaj o zapis ustalonych zasad, kolorystyki, stosowania na określonych rodzajach tła, określ obszar bezpieczny i minimalny rozmiar, stosowaną typografię, ewentualne możliwe modyfikacje znaku. Dzięki temu ograniczysz ryzyko błędów i będziesz mieć gotową instrukcję dla osób, które będą wykorzystywać Twoje logo w przyszłości (np. drukarnie, projektanci materiałów firmowych itp.).
24. Przygotuj logo w odpowiednich formatach – do druku oraz dla technologii cyfrowej. Najpopularniejsze formaty to ai, eps, svg, jpg, png.
Proces projektowania logo jest niezwykle satysfakcjonującą przygodą, łączącą w sobie jednocześnie elementy poszukiwania i badania, tworzenia, próby wczucia się w sytuację odbiorcy oraz ciągłej nauki. Jeśli jesteście ciekawi znaków firmowych mojego autorstwa, zapraszam do obejrzenia ich tutaj.
